Behandeling SOLK met psychosomatische fysiotherapie

Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK)

Wat is het?

Behandeling SOLK met psychosomatische fysiotherapie

SOLK is de afkorting voor somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Het gaat dan om klachten die langer dan enkele weken bestaan en waar bij medisch onderzoek geen oorzaak voor wordt gevonden.

Bij ongeveer de helft van de mensen die bij de huisarts komen, wordt geen duidelijke lichamelijke oorzaak gevonden voor de klachten. Het betreft een veel voorkomend probleem. Ongeveer de helft van de mensen met SOLK herstelt binnen een jaar. Hierbij herstellen jongeren tot 23 jaar sneller dan ouderen. Wanneer er sprake is van verschillende onverklaarde klachten, zoals bijvoorbeeld ernstige vermoeidheid en chronische pijn, dan beïnvloed dat het beloop in ongunstige zin.

Er zijn veel andere termen in omloop voor klachten waar geen oorzaak voor wordt gevonden. Bijvoorbeeld:

Psychosomatische aandoening
Neurologische functiestoornis, voorheen werd dit conversie genoemd.
Somatoforme stoornis, hierbij ligt de nadruk op de afwezigheid van een medische verklaring.
Somatische symptoomstoornis, hierbij ligt de nadruk op de aanwezigheid van belemmerende of dwanggedachten die in verband staan met lichamelijke klachten.

De klachten kunnen heel verschillend zijn, ernstige vermoeidheid, pijn, krachtsvermindering in spieren, of trekkingen in de spieren. Maar ook problemen met voeding en eetstoornissen kunnen hieronder vallen.

Er kan een verband zijn tussen de SOLK-klachten en bijvoorbeeld angst of depressie, maar dat hoeft niet.

Bij chronische aandoeningen kan het voorkomen dat er veel meer beperkingen aanwezig zijn dan op basis van de chronische aandoening verwacht kan worden. Dan spreekt men van een psychosomatisch component bij de chronische aandoening. Dan is de aandoening wel verklaard, maar niet de mate waarin er klachten optreden.

Al met al is er sprake van een hoge lijdensdruk voor deze groep mensen.

Biopsychosociaal model

Bij de intake voor een behandeling worden de klachten vanuit verschillende invalshoeken bekeken. Dit noemen we het biopsychosociaal model. Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan de lichamelijke klachten, maar daarnaast ook aan hoe je in je vel zit wat betreft gedachten en emoties en de omstandigheden in je leven op dit moment. Dit kan allerlei factoren naar voren brengen die de klachten kunnen beïnvloeden.

Dit model wordt gebruikt om de verschillende klachten die aanwezig kunnen zijn in kaart te brengen. Bij SOLK zijn altijd lichamelijke klachten aanwezig die het dagelijks leven belemmeren, maar er zijn ook psychische klachten die voor beperkingen zorgen zoals stress of spanning, faalangst, straatvrees enzovoort. En ook de situatie thuis of op het werk kan een rol spelen in het toenemen of verminderen van de klachten.

Er kunnen allerlei redenen zijn waardoor de klachten niet herstellen.

Een reden is dat er sprake is van meerdere SOLK-klachten die tegelijkertijd bestaan.

Een andere reden is dat er niet-helpende gedachten aanwezig zijn over de klachten en angst over de klachten.

Verder spelen negatieve levensgebeurtenissen, zoals het overlijden van een dierbare, en weinig sociale steun uit de omgeving of uitval op het werk een ongunstige invloed op de klachten en het herstel daarvan.

Welke klachten kunnen vallen onder SOLK

Alle lichamelijke klachten die niet kunnen worden verklaard door een onderliggende aandoening en langer bestaan dan enkele weken vallen onder SOLK. Maar er zijn een aantal lichamelijke problemen die heel veel voorkomen:

Chronische pijn. Men spreekt van chronische pijn wanneer de pijn langer bestaat dan 3 maanden.
Klachten als gevolg van stress. Dit kunnen zeer uiteenlopende klachten zijn van spierpijnen, hoofdpijn, spanningsklachten in de borst of de buik.
Fybromyalgie
Chronisch vermoeidheidsyndroom
Prikkelbare darm syndroom

Bij deze klachten is een vertraagd herstel aanwezig, waardoor de klachten langer bestaan dan enkele weken. Dit vertraagde herstel wordt beïnvloed door:

De manier waarop met de klachten om wordt gegaan. Worden de klachten genegeerd, dan nemen de klachten toe of blijven ze bestaan.
Worden de klachten serieus genomen en lijdt het tot angst om de klachten erger te maken, dan leidt dit vaak tot het vermijden van bewegingen en activiteiten.
Gedachten over de pijn, het niet accepteren van de pijn of vermoeidheid
Depressie
Angststoornis, bv faal angst of straatvrees
Overlijden van dierbaren
Scheiding
Ongevallen

Intake en onderzoek

Bij een eerste afspraak wordt uitgebreid in kaart gebracht wat de klachten zijn en welke factoren ervoor zorgen dat de klachten blijven bestaan. Daarnaast wordt bekeken hoe dit het dagelijks leven beïnvloedt. Op basis daarvan wordt bekeken welke doelen op dit moment haalbaar zijn en welke benadering daarbij het beste aansluit. Dit wordt samen besproken.